Wat is het?

Covid-19 is een besmettelijke ziekte. Ze wordt veroorzaakt door een infectie met SARS-CoV-2, een coronavirus. Eind 2019 werd deze voorheen onbekende ziekte voor het eerst opgemerkt in Wuhan, China. In de maanden nadien verspreidde het SARS-CoV-2-virus zich naar andere delen van de wereld. Sinds 11 maart 2020 spreken we officieel van een pandemie: de coronapandemie.

Coronavirusinfecties

De coronavirussen behoren tot een familie van virussen. Ze danken hun naam aan de krans, ‘corona’ in het Latijn, rond de virusdeeltjes. De meeste coronavirussen veroorzaken een milde infectie van de bovenste luchtwegen, bijvoorbeeld een gewone verkoudheid. Sommige kunnen echter aanleiding geven tot ernstige en zelfs dodelijke luchtweginfecties. Dat geldt vooral voor:

SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome, veroorzaakt door SARS-CoV);
- ontstaan in China;
- uitbraak in 2003;
- trof ongeveer 8.000 personen wereldwijd.

MERS (Middle East Respiratory Syndrome, veroorzaakt door MERS-CoV);
- uitbraak in 2012;
- trof voornamelijk personen in het Midden-Oosten.

covid-19 (Corona Virus Disease, veroorzaakt door SARS-CoV-2);
- ontstaan in Wuhan, China, eind 2019;
- wereldwijde uitbraak in 2020.

Risicopersonen

De kans op een ernstig verloop van covid-19 is groter bij personen die:

ouder zijn dan 65 jaar, en zeker ouder dan 80 jaar;
een verminderde weerstand hebben;
roken;
lijden aan:
- ernstige chronische aandoeningen, zoals:
  - hartziekten;
  - longziekten, vooral COPD;
  - nierziekten.
- diabetes;
- obesitas;
- kanker.

Verspreiding

Virussen die luchtweginfecties veroorzaken, zoals het SARS-CoV-2-virus, verspreiden zich op drie manieren:

via direct contact:
- met een besmet persoon;
- met een besmet oppervlak (al blijkt het SARS-CoV-2-virus niet meer zo besmettelijk te zijn nadat het wordt ‘opgepikt’ van een oppervlak).

via druppels die het virus bevatten:
- Het gaat om grotere en kleinere druppels, die in de lucht terechtkomen bij niezen of hoesten.
- Vervolgens kunnen die druppels een persoon bereiken die zich in de buurt bevindt.
- Die persoon kan de druppels inademen.
- Hierop is de 1,5 m afstand gebaseerd.

via de lucht:
- Mini-druppels of aersolen die verneveld zijn in de lucht kunnen zich verder verspreiden in een ruimte. Ze blijven ook langer aanwezig in de lucht.
- Deze mini-druppels ontstaan ook door praten.
- De rol in de verspreiding van covid-19 is nog niet geheel duidelijk, en is minder belangrijk dan de verspreiding via grotere druppels.
- Ventileren en verluchten zijn hiervoor belangrijk.

De verspreiding van covid-19 verloopt hoofdzakelijk via druppeltjes van mens naar mens. De meeste besmettingen vinden plaats via langdurig nauw contact: meer dan 15 minuten op minder dan 1,5 meter.

Hoe kan je covid-19 herkennen?

De ziekte begint doorgaans met plotse hoge koorts (>38,5°C) en hoest.

De eerste symptomen treden gewoonlijk 4 tot 5 dagen na de besmetting op, soms vroeger (minstens na 2 dagen) of later (tot max. 14 dagen).

Bij ongeveer 80% van de mensen verloopt de ziekte mild, zeker bij kinderen en adolescenten. Toch kan de infectie op zeer korte tijd ernstig worden (zie verder), vooral bij kwetsbare personen en ouderen.